Geboren op 28 januari januari 1932 in Dordrecht, overleden op 8 juni 2021 te Dordrecht. Zoon van Jan Breevaart (Dordrecht 2 mei 1901-Dordrecht 2 oktober 1976) en Jeanne Hendrika Reinhardt (Dordrecht 31 oktober 1902-Dordrecht 15 februari 1970).
Ad Breevaart heeft het grootste deel van zijn loopbaan bij de politie in Dordrecht gewerkt. Eerst was hij er voorlichter, later deed hij personeelszaken. Hij was prominent lid van de Partij van de Arbeid (PvdA) in Dordrecht. Breevaart was ook een hartstochtelijk verzamelaar van kunst, etnografica en curiosa. Bij het grote publiek was hij bekend als de Sint-Nicolaas van Dordrecht. Die rol vervulde hij meer dan een halve eeuw. Zijn eigen lange, witte baard zorgde ervoor dat hij ook buiten Sinterklaastijd herkend werd als goedheiligman. Hij is de sociaaldemocratie altijd trouw gebleven. Hij kwam uit een 'rood nest'. Zijn vader was gemeenteraadslid voor de PvdA en zijn grootvader van moeders kant was voor de Tweede Wereldoorlog wethouder namens de SDAP. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 was Breevaart lijstduwer voor de PvdA.
Breevaart werd geboren in de Van Slingelandtlaan in Dordrecht in de woning die zijn ouders in hun huwelijksjaar 1927 hadden gekocht. Het was een ruim huis voor vader, moeder en oudere zus Anneke (1 december 1928). Het is een rustige straat tussen de Oranjelaan en de Groenedijk, op loopafstand van het stadscentrum. Het ouderlijk huis was een warm nest, maar als vader in de huiskamer stukken las voor zijn werk of politieke functie dan moest het muisstil zijn. Vader Jan was vooraanstaand PvdA'er in Dordrecht, tevens werkzaam in het kader van de Chocolade- en Biscuitfabriek Victoria in de Merwestad. Hij werd tenslotte opgenomen in de directie. In 1966 werd hij ereburger van de stad. Grootvader Breevaart was eveneens lid van de Dordtse rode familie. Dat gold ook voor Jan Reinhardt, grootvader van moeders kant, die in 1910 het derde raadslid werd voor de SDAP. Hij was toen directeur van de socialistische coöperatie De Toekomst. Later werd hij wethouder.
Breevaart ging werken nadat hij zijn mulo-diploma had gehaald. Hij was zijn gehele leven vrijgezel, iets wat hij naar de mening van zijn levenslange vriend Wout van Steenis nooit als een gemis heeft ervaren. Het woord liefdesrelatie kwam volgens Van Steenis niet in zijn woordenboek voor. Ad had een rijk sociaal leven, met vrienden in binnen- en buitenland en in alle lagen van de samenleving. Hij is altijd in zijn ouderlijk huis blijven wonen. Nadat zijn moeder in 1970 was overleden, bleef hij er met zijn vader wonen die hij tot diens dood in 1976 heeft verzorgd.
Breevaart en Van Steenis richtten in Dordrecht De Nieuwe Koers op, de jongerenafdeling van de PvdA, waar Ad op zijn achttiende verjaardag lid van was geworden. De twee waren vele jaren beurtelings voorzitter en secretaris. In de jaren 70 was Breevaart zes jaar afdelingsvoorzitter van de PvdA, een partij die in de decennia na de Tweede Wereldoorlog veruit de grootste fractie leverde in de gemeenteraad. In 2010 werd Beter Voor Dordt de grootste.
Breevaart heeft nooit ambitie gehad om het politiek hogerop te zoeken. Hij bleef de partij trouw onder het motto 'eens een sociaaldemocraat, altijd een sociaaldemocraat'. Als Dordtse partijprominent had hij contacten met veel vooraanstaande PvdA'ers: zo dronk hij ooit koffie met Willem Drees (1886-1988). Jaren later haalde hij de toenmalige partijleider Diederik Samsom (1971) naar Dordrecht en naar de Van Slingelandtlaan. Volgens zijn partijgenoten waren solidariteit en opkomen voor mensen die het niet getroffen hadden in het leven vanzelfsprekende zaken voor Breevaart.
In de jaren van zijn voorzitterschap stond hij bekend als enigszins ter linkerzijde binnen de PvdA. Hij sympathiseerde met de groepering Nieuw Links, die actief was van 1965 tot 1971. Deze sociaaldemocraten wilden de PvdA naar links duwen. Breevaart bleef tot op hoge leeftijd meedoen aan activiteiten binnen en buiten de partij. Hij was in 2014 betrokken bij de vernoeming van een groenstrook in Crabbehof naar de sociaaldemocraat Jaap Burger (1904-1986) die jaren in Dordrecht heeft gewoond en bekend is om zijn verzetsverleden als Engelandvaarder en als formateur van het kabinet Den Uyl (1973-1977). Breevaart had hem persoonlijk gekend. De PvdA kenschetst Breevaart als een man met een niet-aflatende drive om de partij te stimuleren en als een geliefd, markant en sociaal mens. Hij was bij de raadsverkiezingen van 2018 lijstduwer.
Breevaart ging na de mulo werken bij grafisch bedrijf Van Randwijk. In 1959, het jaar waarin hij 27 werd, stapte hij over naar de afdeling voorlichting van de gemeentepolitie in Dordrecht. Later, tot aan zijn pensioen, was hij er personeelsfunctionaris. Volgens Van Steenis had hij een dermate goed stel hersens dat het ontbreken van een beroepsopleiding geen hinderpaal was voor zijn loopbaan. Hij schreef artikelen in Politeia, het personeelsblad van de Dordtse politie. Zo hield hij een interview met Mies Bouwman (1929-2018) en haar echtgenoot, de regisseur Leen Timp (1921-2013). Breevaart liet het artikel illustreren door de kunstenaar Otto Dicke (1918-1985) met wie hij bevriend was, net als met andere leden van de naoorlogse Dordtse culturele elite als Kees Buddingh' (1918-1985), Jan Eijkelboom (1926-2008) en Lou Ten Bosch (1923-2018).
Via zijn werk bij de politie schopte hij het indirect tot hulpsinterklaas van Dordrecht. Aan het begin van de jaren 60 was het oude politiebureau aan de Groenmarkt aan vervanging toe, maar de rijksoverheid wilde geen geld uittrekken voor een nieuw pand. Om extra aandacht te vragen voor dringend gewenste nieuwbouw liet Breevaart zich een Sinterklaaspak aanmeten en bracht hij als 28-jarige Sint de Dordtse wens onder de aandacht bij de verantwoordelijke bewindslieden. De ludieke actie werkte en korte tijd laten mocht de politie toch een nieuw bureau bouwen. Het Sinterklaaspak paste hem letterlijk en figuurlijk zo goed dat hij de Dordtse Sint werd. Een van zijn attributen was een zilveren rietje om mee te drinken; handig, want die baard kon lelijk in de weg zitten.
Breevaart stond bekend als een verzamelaar van etnografica; kunst- en gebruiksvoorwerpen van uitheemse volkeren. Hij bezat veel maskers, vooral uit Afrika. Als jongen spaarde hij al postzegels, lucifermerken en sigarenbandjes. In 1957 kocht hij in Denemarken zijn eerste houten beeldjes: een muis, een beertje en een reiger. Tien jaar later schafte hij het eerste Afrikaanse masker aan. De prijs was 500 gulden, een maandsalaris, maar dat vond hij geen bezwaar omdat het voorwerp uitstraling had; kracht. Breevaart kocht de meeste voorwerpen, ook kunst en curiosa, in Nederlandse galeries, maar hij schafte ook schatten aan tijdens zijn buitenlandse reizen. Tot de verzameling behoort een lendenschort die een indiaan droeg die hij in Ecuador ontmoette. Het kledingstuk werd ter plaatse geruild voor het overhemd dat Ad toen aanhad. Een deel van de collectie van Breevaart werd in 2012 tentoongesteld in Museum Huis Van Gijn in Dordrecht. Dat was ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag. Hij heeft zijn collectie nagelaten aan het Dordrechts Museum. Hij vertelde altijd graag over zijn reizen en zijn verzameling. Zo gaf hij thuis dia-avonden, waar hij niet uitgepraat raakte want hij was een rasverteller die, eenmaal op dreef, niet op de klok lette.
Breevaart was tot zijn tachtigste de Dordtse Sint, waarbij hij niet alleen tijdens de jaarlijkse intocht figureerde, maar ook scholen en instellingen bezocht. In die jaren heeft hij aan ontelbare kinderen cadeaus en pepernoten uitgedeeld. Van acht van die kinderen had hij ook al een grootouder op schoot gehad; zo lang was zijn loopbaan als Sint.
Breevaart genoot tot op hoge leeftijd een goede gezondheid die tenslotte snel afnam. Na een val werd hij opgenomen in het hospice, waar hij binnen een etmaal overleed. Dat hij nog lang niet vergeten was, blijkt uit de herinneringsartikelen in de media, niet alleen de Dordtse, maar ook in De Stem van Breda, de PZC en dagblad Trouw.
Bronnen en literatuur
Website PvdA Dordrecht.
Nieuwssite Dordrecht.net 9 juni 2021, De enige echte Dordtse Sinterklaas Ad Breevaart op 89-jarige leeftijd overleden.
Artikel in AD De Dordtenaar 8 juni 2021, 'Sinterklaas' overleden.
Artikel in Trouw 12 juli 2021, Rubriek Naschrift, De meest geliefde Sint van Dordrecht.
Artikel in AD De Dordtenaar 2012, Rubriek De Tijdreis, Breevaart koestert 'rariteiten'.
Gesprekken met Breevaarts langjarige boezemvriend Wout van Steenis, journalist Hans Berrevoets, voormalig PvdA-wethouder Nico Lamers en gemeenteraadscommissielid Jacqueline van den Bergh.
P. Kooij en V. Sleebe (red.), Geschiedenis van Dordrecht 1813-2000 (Hilversum 2000).
Auteur
Kees van Tol (augustus 2021)