Mijn Studiezaal (inloggen)
849
Leesgezelschap 'De Phoenix' te Zwijndrecht
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Beperkingen aan het gebruik
Andere toegangen
Aanvraaginstructie
Citeerinstructie
laatste wijziging 20-06-2023
3 beschreven archiefstukken
Inleiding
Het ontstaan van zogenaamde leesgezelschappen is typerend voor de tijdgeest aan het eind van de 18de eeuw en het begin van de 19de eeuw. In bredere lagen van de bevolking ontstond de behoefte wetenschappelijke dan wel literaire kennis te vergaren. De enkelingen die zich dat financieel konden veroorloven, legden grote boekencollecties aan. Anderen hadden daartoe niet de mogelijkheid; zij verenigden zich in leesgezelschappen, waardoor zij bovendien de kans kregen met elkaar over wetenschap en literatuur te discussiëren. Pas veel later kwamen er openbare bibliotheken tot stand, die het lezen van boeken en periodieken voor een ruimer publiek mogelijk maakten. Ook in Zwijndrecht werd in 1843 een dergelijk leesgezelschap opgericht: Leesgezelschap "Favente Amicitia" (vertaald: bevorderen van vriendschap).
In 1858 leed dit leesgezelschap een zieltogend bestaan, omdat veel leden voor hun lidmaatschap hadden bedankt. Er werd niet bij de pakken neergezeten: een negentiental Zwijndrechtse ingezetenen besloten eind 1858 een nieuw leesgezelschap op te richten met de toepasselijke naam "De Phoenix" (als het ware uit de as herrezen). De oprichtingsvergadering vond plaats in het gemeentehuis van Zwijndrecht.
Het doel van het leesgezelschap was goede zeden te bevorderen en nuttige wetenschappen te kweken door het lezen van goede en nuttige boeken en door onderling verkeer. Alleen protestanten konden lid worden. Het bestuur bestond bij de oprichting in 1858 uit een president, tevens secretaris-penningmeester, en een medebestuurder die door en uit de leden werden verkozen en getweeën de zaken van het leesgezelschap regelden.
Het doel van het leesgezelschap was goede zeden te bevorderen en nuttige wetenschappen te kweken door het lezen van goede en nuttige boeken en door onderling verkeer. Alleen protestanten konden lid worden. Het bestuur bestond bij de oprichting in 1858 uit een president, tevens secretaris-penningmeester, en een medebestuurder die door en uit de leden werden verkozen en getweeën de zaken van het leesgezelschap regelden.
Er werden zowel boeken als tijdschriften aangekocht en ter lezing verspreid onder de leden.
Aanvankelijk werden alleen Nederlandse romans aangeschaft, maar later ook werken in het Frans, Duits of Engels. Periodiek werden er vergaderingen belegd om zaken met elkaar te bespreken en onderling in een gezellige sfeer van gedachten te wisselen over literatuur.
In 1870 werd een vereniging opgericht met weliswaar dezelfde naam, maar met ruimer geformuleerde doelen dan die in 1858 statutair waren vastgelegd: bevordering van de onderlinge ontwikkeling en gezellig verkeer, bevordering van ontwikkeling en beschaving onder het volk.
De laatste notulen die in de notulenboeken van het leesgezelschap voorkomen, eindigen abrupt met die van het samenzijn op 19 december 1940. Daaruit blijkt op geen enkele wijze een op handen zijnde opheffing. Mogelijk hebben de oorlogsomstandigheden ertoe geleid dat het leesgezelschap zijn activiteiten heeft gestaakt, maar dat blijft gissen.
Aanvankelijk werden alleen Nederlandse romans aangeschaft, maar later ook werken in het Frans, Duits of Engels. Periodiek werden er vergaderingen belegd om zaken met elkaar te bespreken en onderling in een gezellige sfeer van gedachten te wisselen over literatuur.
In 1870 werd een vereniging opgericht met weliswaar dezelfde naam, maar met ruimer geformuleerde doelen dan die in 1858 statutair waren vastgelegd: bevordering van de onderlinge ontwikkeling en gezellig verkeer, bevordering van ontwikkeling en beschaving onder het volk.
De laatste notulen die in de notulenboeken van het leesgezelschap voorkomen, eindigen abrupt met die van het samenzijn op 19 december 1940. Daaruit blijkt op geen enkele wijze een op handen zijnde opheffing. Mogelijk hebben de oorlogsomstandigheden ertoe geleid dat het leesgezelschap zijn activiteiten heeft gestaakt, maar dat blijft gissen.
laatste wijziging 20-06-2023
3 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 20-06-2023
3 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1843 - 1940
Auteur:
T.J. de Bruijn (2010)
Omvang:
0,13 meter
Licentie:
Creative Commons (CC BY-SA 4.0)
Titel inventaris:
Leesgezelschap 'De Phoenix' te Zwijndrecht
Categorie:
laatste wijziging 20-06-2023
3 beschreven archiefstukken
Gevonden archiefstukken
Uw zoekterm komt voor in de titel en/of de kenmerken van deze archieftoegang.