Uw zoekacties: Plaatselijke Adviesraad van de illegaliteit te Dordrecht

83 Plaatselijke Adviesraad van de illegaliteit te Dordrecht

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Beperkingen aan het gebruik
Aanvraaginstructie
Citeerinstructie
Inventaris
1. Plaatselijke Adviesraad van de illegaliteit te Dordrecht
83 Plaatselijke Adviesraad van de illegaliteit te Dordrecht
Inventaris
1.
Plaatselijke Adviesraad van de illegaliteit te Dordrecht
Tijdens de bezetting heeft de illegaliteit zich beraden op welke wijze zij zich zou moeten organiseren om na de bevrijding namens de gehele illegaliteit adviezen te kunnen geven aan de regering en aan het militair gezag en om de concrete taken te vervullen, welke op de weg van de illegaliteit lagen. Dit overleg was reeds begonnen voor de bevrijding van het zuiden van het land, maar kreeg zijn definitief beslag eerst na de bevrijding. Na moeizame besprekingen kwam men tot de slotsom, dat een individuele bundeling van alle oud-illegale werkers niet de meest gewenste vorm van organisatie zou zijn, maar dat een vertegenwoordiging van de diverse verzetsorganisaties beter zou werken. Het resultaat was de vorming van de grote Adviescommissie van de illegaliteit. In navolging van de grote Adviescommissie werd korte tijd na de bevrijding, om precies te zijn op 17 mei 1945, te Dordrecht een Plaatselijke adviesraad van de illegaliteit opgericht. De raad kwam tot stand op instigatie van kapitein A. Smit, verbindingsofficier tussen de illegaliteit en het militair gezag. Een dergelijke raad werd volgens hem noodzakelijk geacht om te voorkomen dat personen met een aanvechtbaar verleden de medezeggenschap van oud-illegale werkers in het bestuur zouden trachten te weren.
Ook deze Plaatselijke adviesraad werd samengesteld uit vertegenwoordigers van de verschillende groeperingen van de illegaliteit van Dordrecht en Dubbeldam en was doelbewust niet gebaseerd op de politieke en godsdienstige richtingen uit de vooroorlogse tijd. In de raad werden opgenomen G. van Twist (voorzitter), M.C. Logger (secretaris), G.C.J.A. Bol, J.A. Delhez, J.W. Gratama, D. Heroma-Meilink, H. van der Houwen, P.L Kooiman, J.N. Kossen, K. van Loon, P. Prins, J.A. Smit en P. Barendsen. Op 18 juni 1945 werd de raad nog uitgebreid met J.W.M. Bruins namens Het parool en J. van Seggelen namens De waarheid, die wegens zijn vertrek naar Amsterdam op 17 juli 1945 werd vervangen door C.A. Prince. Laatstgenoemde vertrok echter eveneens spoedig uit Dordrecht, waarna C. Jiskoot per 16 oktober 1945 deel van de raad ging uitmaken. Kapelaan Kossen zag wegens drukke werkzaamheden zich genoodzaakt in oktober 1945 uit de raad te treden, terwijl D. Heroma-Meilink (6 november 1945) en P. Prins (19 februari 1946) afscheid namen in verband met vertrek naar elders.
De eerste vergadering werd gehouden op 22 mei 1945, waarna het contact gedurende de eerste maanden wekelijks en later iets minder frequent werd onderhouden. In de verwarde periode na de Tweede Wereldoorlog werd nogal eens een beroep gedaan op de Plaatselijke adviesraad in verband met de politieke betrouwbaarheid gedurende de bezettingstijd van bepaalde personen. Met nauwgezetheid werd dan een onderzoek naar de antecedenten ingesteld. De contacten tussen de Adviesraad en de burgerlijke overheid waren helaas niet van dien aard, dat van een vruchtbare samenwerking sprake was. Hoewel er in de eerste tijd na de oorlog nog geen Gemeenteraad was, waardoor de burgemeester als het ware autonoom in zijn handelen was, wenste burgemeester Bleeker geen gebruik te maken van de diensten van de Plaatselijke adviesraad. Bij het doen van benoemingen vroeg de burgemeester dan ook nooit advies, hetgeen in andere gemeenten wel het geval was. Hij beperkte zich tot het raadplegen van de wethouders, die voor 10 mei 1940 in functie waren geweest. De Plaatselijke adviesraad zag hierin zelfs aanleiding zich te beklagen bij de Nationale adviescommissie over de houding van de burgemeester.
De Plaatselijke adviesraad trad slechts enkele malen in de openbaarheid. Onder auspiciën van de raad kwam de herdenking van de gevallenen op 26 juli 1945 in Dordrecht tot stand. Een andere activiteit was het verzorgen van een rubriek in de Dordtse dagbladen onder de titel Zij, die vielen ..., waarin levensbeschrijvingen van in de oorlog omgekomen Dordtenaren werden opgenomen. De raad ontwikkelde zelfs plannen voor het verlenen van hulp aan Dordtse exillegale werkers, maar daarvan werd afgezien, omdat de Stichting 1940 - 1945 op landelijk niveau zich daarmee belastte. Op 14 mei 1946 maakten de notulen gewag van opheffing van de Plaatselijke adviesraad of eigenlijk van de voorlopige Plaatselijke adviesraad van de illegaliteit, zoals de benaming strikt genomen luidde, omdat van een officiële erkenning nooit sprake was geweest. Aangetekend werd, dat de raad door verschillende oorzaken niet had kunnen functioneren op de wijze zoals aanvankelijk was verwacht. De opheffing werd echter pas eind juni 1946 een feit, omdat de artikelenserie Zij, die vielen ... nog niet was afgesloten. Eerst in de dagbladen van 5 juli 1946 verscheen het bericht, dat de Plaatselijke adviesraad van de illegaliteit was opgeheven.

Kenmerken

Datering:
1945 - 1946
Auteur:
A.J. Busch (1967)
Omvang:
0,13 meter
Titel inventaris:
Plaatselijke Adviesraad van de illegaliteit te Dordrecht
Categorie:
 
 
 

Deze website maakt gebruik van cookies en daarmee vergelijkbare technieken om een optimale gebruikerservaring te bieden. Je kunt je voorkeuren aanpassen.

Deze cookies zorgen ervoor dat de website naar behoren werkt. Deze cookies kunnen niet uitgezet worden.
Deze cookies zorgen ervoor dat we het gebruik van de website kunnen meten en verbeteringen door kunnen voeren.
Deze cookies kunnen geplaatst worden door derde partijen, zoals YouTube of Vimeo.
Deze cookie stellen onze advertentiepartners in staat om doelgerichter informatie te kunnen aanbieden.

Door categorieën uit te zetten, kan het voorkomen dat gerelateerde functionaliteiten binnen de website niet langer correct werken. Het is altijd mogelijk om op een later moment de voorkeuren aan te passen.