Schoolplaat van de Dordtse Synode

Deze schoolplaat van de Synode van Dordrecht is in 1910-1911 vervaardigd door Gerard van Hove. Vanaf 1857 wordt geschiedenisonderwijs in Nederland verplicht, waarop in de jaren erna een stroom van nieuwe onderwijsmaterialen ontstaat.

Daartoe behoren ook schoolplaten die als illustratie bij de verhalen van de schoolmeester moeten dienen. De oorsprong ervan ligt in het aanschouwingsonderwijs, een 19de-eeuwse leermethode waarmee getracht werd, naast het oefenen van de waarnemingszin,de kennis van leerlingen over uiteenlopende onderwerpen te vergroten.

De voorgeschiedenis van de synode is de theologische strijd tussen de remonstrant Arminius en de contra-remonstrant Gomarus. Hun discussie gaat over de predestinatie (voorbeschikking), waarbij de gemoederen zo hoog oplopen op dat prins Maurits een synode bijeen roept om het pleit te beslechten. Theologen uit Nederland, maar ook Duitsland, Zwitserland en Engeland, worden uitgenodigd. Na zeven maanden vergaderen besluit men de opvattingen van de remonstranten te verwerpen. Daarnaast wordt er een strenge belijdenis opgesteld. De Synode van Dordrecht maakt ook geschiedenis met het besluit de bijbel vanuit de brontalen Grieks en Hebreeuws in het Nederlands te vertalen. Die zogeheten Statenvertaling wordt in 1637 voltooid.

Op de schoolplaat zien we de vergadering bijeen in de bovenzaal van de Kloveniersdoelen. Het gebouw uit 1541 was van de handboogschutters, de kloveniers. De bovenzaal heeft de vorm van een kapel. Het is een mooie statige zaal met een grote koperen kroonluchter om de zaal bij avondzittingen te verlichten, en een reusachtige, rijk gebeeldhouwde schouw. In het midden staat de voorzitterstafel. Rechts daarvan staan de zetels van de Staten-afgevaardigden en aan de linkerkant die van de buitenlandse geleerden.

Vanaf 1739 wordt de zaal ook voor andere doeleinden gebruikt, zoals feestmaaltijden en komedievoorstellingen. De kerkenraad is hier niet altijd even gelukkig mee, en vindt de grote uitspattingen en schrans- en braspartijen een ontwijding. De Kloveniersdoelen wordt in 1856 afgebroken.

Rosita Autar

Sluit het Verborgen Museum