Het menuboek van Hotel Ponsen is letterlijk en figuurlijk een boek om van te smullen. Het in rood linnen gebonden boek met vergulde letters op de omslag bevat niet alleen menu’s die in Hotel Ponsen werden geserveerd, maar ook brieven van dankbare gasten en zelfs een balboekje. Hotel Ponsen was een van de vier grote hotels in Dordrecht waarvan alleen Bellevue nog over is. Statenhof, Oranjehof en Ponsen zijn alle ter ziele. Hotel Ponsen is zelfs twee keer ter ziele gegaan. In 1909 brandde het oorspronkelijke gebouw af. Gelukkig was het goed verzekerd en herrees Ponsen als een feniks uit de as.
Het menuboek is aan de vlammenzee ontsnapt en nu kunnen we meegenieten van talloze feestmalen voor verenigingen, bedrijven en particulieren. Zoals het diner ter gelegenheid van de opening van de spoorweg Dordrecht-Rotterdam. Of het ‘déjeuner dinatoire’ bij het huwelijk van Annie Lips en Vincent Eras, directeur van de bekende slotenfabriek. Of een diner voor kegelclub Houdt de Plank. De menukaarten variëren van simpele handgeschreven blauwe kaarten tot fraai geïllustreerde drukwerkjes met bevallige dames of mollige engeltjes die de te verorberen spijzen tonen.
Ook een tweede aanslag op zijn bestaan heeft het menuboek overleefd. Bijna had het zijn geheimen meegenomen in een stoffig graf, maar in 1971 werd het aangetroffen tijdens sloopwerkzaamheden in Maastricht. Het werd daarna keurig terugbezorgd bij de toenmalige eigenaar van Hotel Ponsen. Zeven jaar later stond het echter weer op straat, omdat Ponsen werd gesloopt. Sindsdien heeft deze dakloze een plekje in het Regionaal Archief Dordrecht.
In het begin van het menuboek staat een handgeschreven anekdote over het ontstaan van menu’s. Hoe de hertog van Brunswijk in 1541 tijdens een feestmaal een lijstje van te serveren gerechten van de kok had gekregen, zodat hij rekening kon houden met wat nog ging komen. Een lijst van spijzen en dranken was van oorsprong dus meer een kwestie van logistiek – hoe krijg ik het er allemaal in – dan van smaak. Een blik op het menu van 29 september 1891 en je begrijpt waarom. Dit drankovergoten twaalfgangendiner begint met madeira om vervolgens via champagne en verschillende bourgognes uit te komen bij ‘Pièces Montées’ geserveerd met ‘Domdechanei’. En dan moet het dessert nog komen. Dus als men weet wat er allemaal voorgeschoteld wordt, kan men de porties wat beter inschatten. Het is immers zonde om zo vol te zitten dat het toetje er niet meer bij kan.
Helen Stroosma