In 1939 werd het Regeringscommissariaat voor de Vrijwillige Burgerlijk Dienst ingesteld. In navolging hiervan werd in de voormalige gemeente Hardinxveld, net als in andere gemeenten, de Vrijwillige Burgerlijke Dienst vorm en inhoud gegeven.
Voor de dienst- en hulpverlening in de heersende buitengewone omstandigheden, georganiseerd binnen deze dienst, werden vervolgens vrijwilligers geworven en ingezet. Personen in militaire dienst of die een functie vervullen bij een luchtbeschermingsdienst, vrijwillige burgerwacht of een andere daarmee gelijk te stellen organisatie, kwamen niet in aanmerking.

De laatst bewaard gebleven stukken over deze dienst in het aan het Regionaal Archief Dordrecht overgedragen archief van de gemeente Hardinxveld dateren uit mei 1940. Er mag worden aangenomen dat vanwege de Duitse bezetting van ons land de Vrijwillige Burgerlijke Dienst toen op non-actief is gezet.