In 1851 kwam de eerste Gemeentewet tot stand. Op grond van deze wet werd het bestuur in alle steden en dorpen op uniforme wijze ingericht, hetgeen voorheen niet overal het geval was. Dat gebeurde ook in de voormalige afzonderlijke gemeente Brandwijk en Gijbeland (later gemeente Brandwijk zondermeer genoemd). Deze wet bepaalde ook dat het gemeentebestuur werd bijgestaan door de gemeentesecretaris. Die ambtelijke functie was weliswaar niet nieuw, maar kreeg in 1851 wel een wettelijke status. Of de gemeentesecretaris in de beginperiode zijn werk alleen deed, is niet bekend. Mogelijk kon hij van meet af aan rekenen op de assistentie van een of meer onder zijn leiding werkende medewerkers. Die waren in dat geval organisatorisch ondergebracht in wat gaandeweg na 1851 de gemeentesecretarie of kortweg de secretarie ging heten.

In de loop van de 20e eeuw gingen de gemeentesecretarieën naast het uitvoeren van administratieve taken in toenemende mate ook beleidsondersteuning bieden, afhankelijk van de grootte van de gemeente en de aard en omvang van de uit te voeren gemeentelijke taken.

De op 1 januari 1986 ontstane nieuwe gemeente Graafstroom, waarin de gemeente Brandwijk opging, had uiteraard ook een gemeentesecretarie o.l.v. de gemeentesecretaris.