Mijn Studiezaal (inloggen)
Archiefvormers
Letterkundig Genootschap "Diversa Sed Una"
Naam archiefvormer:
Letterkundig Genootschap "Diversa Sed Una"
Vestigingsplaats:
Dordrecht
Onderdeel van:
n.v.t.
Afdelingen:
n.v.t.
Opgericht:
op 6 februari 1816. Bron: toespraak t.g.v. 50-jarig bestaan in 1866
Opgeheven:
n.v.t.
Ontstaan uit:
n.v.t.
Opgegaan in:
n.v.t.
Taken:
Bij de oprichting: het beoefenen der fraaie kunsten en wetenschappen.
Later werd ook de aandacht gericht op andere (literaire) activiteiten.
Later werd ook de aandacht gericht op andere (literaire) activiteiten.
Nadere informatie:
Het ontstaan van zogenaamde leesgezelschappen is typerend voor de tijdgeest aan het eind van de 18de eeuw en het begin van de 19de eeuw. In bredere lagen van de bevolking ontstond de behoefte wetenschappelijke dan wel literaire kennis te vergaren. De enkelingen die zich dat financieel konden veroorloven, legden grote boekencollecties aan. Anderen hadden daartoe niet de mogelijkheid; zij verenigden zich in leesgezelschappen, waardoor zij bovendien de mogelijkheid kregen met elkaar over wetenschap en literatuur te discussiëren. Pas veel later kwamen er openbare bibliotheken tot stand, die het lezen van boeken en periodieken voor een ruimer publiek mogelijk maakten.
In 1815 waren er enige kunst- en wetenschapslievende heren in Dordrecht die een letterkundige kring wilden oprichten met als hoofddoel de beoefening van de vaderlandse geschiedenis en de letteren. Het was daarbij ook de bedoeling in dat kader boekwerken aan te schaffen en die ter lezing en discussie aan de leden aan te bieden. Dit initiatief resulteerde in de oprichting van het Letterkundig Genootschap "Diversa Sed Una" in 1816, in Koffiehuis Gutteling aan wat nu het Scheffersplein heet. Door en uit dit exclusieve gezelschap werden de voorzitter, secretaris en penningmeester gekozen. Het genootschap kende de eerste jaren 11 werkende leden die aan de vergaderingen mochten deelnemen, en 36 honoraire leden die mochten luisteren en boeken lenen.
In 1815 waren er enige kunst- en wetenschapslievende heren in Dordrecht die een letterkundige kring wilden oprichten met als hoofddoel de beoefening van de vaderlandse geschiedenis en de letteren. Het was daarbij ook de bedoeling in dat kader boekwerken aan te schaffen en die ter lezing en discussie aan de leden aan te bieden. Dit initiatief resulteerde in de oprichting van het Letterkundig Genootschap "Diversa Sed Una" in 1816, in Koffiehuis Gutteling aan wat nu het Scheffersplein heet. Door en uit dit exclusieve gezelschap werden de voorzitter, secretaris en penningmeester gekozen. Het genootschap kende de eerste jaren 11 werkende leden die aan de vergaderingen mochten deelnemen, en 36 honoraire leden die mochten luisteren en boeken lenen.
Nadere informatie 2:
Van 1822 tot 1850 had het genootschap ook een afdeling fysica en was er een natuurkundig instrumentarium aanwezig om daarmee te oefenen en als hulpmiddel bij lezingen. Van 1823 tot 1873 had men zijn onderkomen in de Stadsschouwburg aan de Wijnstraat.
Op enig moment in de 19de eeuw is het genootschap toegetreden tot de Hollandsche Maatschappij van Fraaie Kunsten en Wetenschappen. Als Dordtse afdeling daarvan, maar wel met behoud van de eigen naam en zelfstandigheid. Daarmee werden de activiteiten van Diversa Sed Una (vertaling: één in verscheidenheid) in een breder perspectief geplaatst, en werd aan de Hollandsche Maatschappij van Fraaie Kunsten en Wetenschappen een nieuw aandachtsgebied toegevoegd. Deze maatschappij is overigens allang ter ziele, Diversa Sed Una is blijven voortbestaan.
Uit bovenstaande voorbeelden blijkt dat de oogmerken van Diversa Sed Una, en de daarbij horende activiteiten nogal varieerden in de loop van diens lange bestaan.
Het Regionaal Archief Dordrecht heeft een uitgebreide bibliotheek van Diversa Sed Una in bezit. Het feit dat de vroegere gemeentearchivaris Jensma tevens bibliothecaris van dit genootschap was, zal daaraan debet zijn.
Het Literair Genootschap "Diversa Sed Una" bestaat nog steeds, telt tegenwoordig ten hoogste 25 leden en vergadert zes maal per jaar in de wintermaanden. Het was vanouds en is nog steeds een exclusief gezelschap met strikte toelatingsvoorwaarden.
Op enig moment in de 19de eeuw is het genootschap toegetreden tot de Hollandsche Maatschappij van Fraaie Kunsten en Wetenschappen. Als Dordtse afdeling daarvan, maar wel met behoud van de eigen naam en zelfstandigheid. Daarmee werden de activiteiten van Diversa Sed Una (vertaling: één in verscheidenheid) in een breder perspectief geplaatst, en werd aan de Hollandsche Maatschappij van Fraaie Kunsten en Wetenschappen een nieuw aandachtsgebied toegevoegd. Deze maatschappij is overigens allang ter ziele, Diversa Sed Una is blijven voortbestaan.
Uit bovenstaande voorbeelden blijkt dat de oogmerken van Diversa Sed Una, en de daarbij horende activiteiten nogal varieerden in de loop van diens lange bestaan.
Het Regionaal Archief Dordrecht heeft een uitgebreide bibliotheek van Diversa Sed Una in bezit. Het feit dat de vroegere gemeentearchivaris Jensma tevens bibliothecaris van dit genootschap was, zal daaraan debet zijn.
Het Literair Genootschap "Diversa Sed Una" bestaat nog steeds, telt tegenwoordig ten hoogste 25 leden en vergadert zes maal per jaar in de wintermaanden. Het was vanouds en is nog steeds een exclusief gezelschap met strikte toelatingsvoorwaarden.
Literatuurverwijzing:
-gebonden toespraak t.g.v. 50-jarig bestaan in 1866 (zie archiefbibliotheek, toegang 489, inventarisnummer 71379)
-artikel van Boudewijn Büch in de boekenbijlage bij Vrij Nederland d.d. 17 juli 1981 (zie archiefbibliotheek, toegang 489, inventarisnummer 72031)
-artikel van Boudewijn Büch in de boekenbijlage bij Vrij Nederland d.d. 17 juli 1981 (zie archiefbibliotheek, toegang 489, inventarisnummer 72031)
Archieftoegang(en):
99 Letterkundig Genootschap 'Diversa Sed Una'
laatste wijziging 06-07-2021