Mijn Studiezaal (inloggen)
102 Bureau voor Vaccinatie
102
Bureau voor Vaccinatie
Aanwijzigingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Beperkingen aan het gebruik
Aanvraaginstructie
Citeerinstructie
laatste wijziging 10-04-2024
555 beschreven archiefstukken
Inleiding
In 1854 is vanuit de afdeling Dordrecht van de Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst een Commissie voor Vaccinatie in het leven geroepen, met als doel de vaccinatie tegen pokken te bevorderen. Het middel om dit te bereiken was het gratis inenten van volwassenen en kinderen die zich op de aangegeven tijdstippen bij een daarvoor aangewezen inentingsbureau hadden aangemeld.
Aan de commissie werd de zorg voor het inenten en het toezicht op de geregelde gang van zaken in het inentingsbureau opgedragen. De commissie bestond uit drie personen: twee benoemd door de leden van de Maatschappij die niet zelf lid van de Maatschappij hoefden te zijn en de voorzitter die wel per se lid van de Maatschappij moest zijn.
Aan de commissie werd de zorg voor het inenten en het toezicht op de geregelde gang van zaken in het inentingsbureau opgedragen. De commissie bestond uit drie personen: twee benoemd door de leden van de Maatschappij die niet zelf lid van de Maatschappij hoefden te zijn en de voorzitter die wel per se lid van de Maatschappij moest zijn.
Verantwoordelijk voor de (koepok)inentingen in het inentingsbureau waren twee leden van de Maatschappij, bijgestaan door een secretaris die in die functie bij voorkeur werd benoemd uit de leden van de Maatschappij. De eerste zitting was op dinsdag 7 maart 1854, waarna geregeld zittingen op de dinsdagen volgden.
Toen in 1858 de Dordtse afdeling van bovengenoemde maatschappij ophield te bestaan, nam de gemeente het inentingsgebeuren over. Zij richtte een gemeente-instelling op, Bureau voor de Vaccinatie genaamd, als rechtsopvolger van de Commissie voor Vaccinatie uit 1854 en stelde voor het functioneren van deze instelling een verordening vast.
Toen in 1858 de Dordtse afdeling van bovengenoemde maatschappij ophield te bestaan, nam de gemeente het inentingsgebeuren over. Zij richtte een gemeente-instelling op, Bureau voor de Vaccinatie genaamd, als rechtsopvolger van de Commissie voor Vaccinatie uit 1854 en stelde voor het functioneren van deze instelling een verordening vast.
Het aantal leden waaruit de instelling bestond, was van begin af aan onbepaald. De plaatselijke medici konden zich als lid aanmelden. Het bestuur van de instelling bestond uit vijf door de gemeenteraad uit het midden van de leden gekozen personen. Het bestuur benoemde uit zijn midden een voorzitter. De secretaris werd vanuit het bestuur door de ledenvergadering gekozen.
Het bestuur diende jaarlijks een begroting, jaarrekening en verslag van de werkzaamheden van de instelling in bij de gemeente.
Er werden – in ieder geval vanaf 1910 - elke drie woensdagen van de maand zittingen gehouden, met uitzondering van augustus en december. Op de eerste woensdag werd ingeënt, op de tweede woensdag werd nagekeken of er verschijnselen van pokken aanwezig waren en zo nodig gerevaccineerd en op de derde woensdag werden de vaccinatieverklaringen afgegeven. Bij deze zittingen waren, naast de bestuurssecretaris, steeds twee plaatselijke medici aanwezig.
Het bestuur diende jaarlijks een begroting, jaarrekening en verslag van de werkzaamheden van de instelling in bij de gemeente.
Er werden – in ieder geval vanaf 1910 - elke drie woensdagen van de maand zittingen gehouden, met uitzondering van augustus en december. Op de eerste woensdag werd ingeënt, op de tweede woensdag werd nagekeken of er verschijnselen van pokken aanwezig waren en zo nodig gerevaccineerd en op de derde woensdag werden de vaccinatieverklaringen afgegeven. Bij deze zittingen waren, naast de bestuurssecretaris, steeds twee plaatselijke medici aanwezig.
Zoals uit het archief blijkt, zijn de zittingen in de loop van de tijd op verschillende plaatsen gehouden: in 1854 en de jaren erna in de Berckepoort, later onder andere in de kinderbewaarplaats op de Voorstraat, op een locatie in de Hofstraat en in het Gemeenteziekenhuis aan het Beverwijcksplein.
De verordening uit 1858 is in de jaren erna diverse keren gewijzigd en opnieuw vastgesteld, zonder dat dit wezenlijke veranderingen heeft aangebracht in het functioneren van de instelling en haar bestuur.
In 1923 echter nam de gemeenteraad enkele noodzakelijk geachte bezuinigingsmaatregelen, waarbij het Bureau voor Vaccinatie niet buiten schot bleef. De directeur van de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst werd ambtelijk secretaris van het bestuur van de instelling en de hulpdiensten werden opgedragen aan het personeel van de GG&GD. Daarnaast zouden de ingrediënten voor de vaccinatie voortaan worden betrokken van de apotheek van het Gemeenteziekenhuis.
De verordening uit 1858 is in de jaren erna diverse keren gewijzigd en opnieuw vastgesteld, zonder dat dit wezenlijke veranderingen heeft aangebracht in het functioneren van de instelling en haar bestuur.
In 1923 echter nam de gemeenteraad enkele noodzakelijk geachte bezuinigingsmaatregelen, waarbij het Bureau voor Vaccinatie niet buiten schot bleef. De directeur van de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst werd ambtelijk secretaris van het bestuur van de instelling en de hulpdiensten werden opgedragen aan het personeel van de GG&GD. Daarnaast zouden de ingrediënten voor de vaccinatie voortaan worden betrokken van de apotheek van het Gemeenteziekenhuis.
In 1934 besloot de gemeenteraad de verouderde Verordening voor het Bureau voor Vaccinatie (uit 1896 en nadien nog enkele malen gewijzgd) in te trekken en een nieuwe verordening vast te stellen. De zitting op de derde woensdag van de maand werd uit de verordening geschrapt. De praktijk moest maar uitwijzen hoe vaak en wanneer een zitting nodig was. Het bestuur van de instelling ging voortaan niet langer uit vijf, maar uit drie door de gemeenteraad uit het midden van de leden gekozen personen bestaan.
In 1947 oordeelde het collegium medicum (gezelschap van plaatselijke medici) unaniem dat het Bureau voor Vaccinatie slechts een historische instelling was geworden en niet meer in een behoefte voorzag. Het vaccineren tegen pokken was een zaak van directe overheidsbemoeiing, vond men, en de vaccinatie zou gemakkelijk door de GG&GD kunnen worden gedaan. Het collegium medicum stelde daarom voor het bureau op te heffen. De directeur van de GG&GD gaf een eensluidend advies af, waarop de gemeenteraad in december 1947 besloot de Verordening voor het Bureau voor Vaccinatie in te trekken en daarmee met ingang van 1948 een eind te maken aan het voortbestaan van deze instelling.
laatste wijziging 10-04-2024
555 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 10-04-2024
555 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1853 - 1948
Auteur:
L.J.J. Visser (1968)
Omvang:
5,38 meter
Licentie:
Creative Commons (CC BY-SA 4.0)
Titel inventaris:
Bureau voor Vaccinatie
Categorie:
laatste wijziging 10-04-2024
555 beschreven archiefstukken
Gevonden archiefstukken
Uw zoekterm komt voor in de titel en/of de kenmerken van deze archieftoegang.