Mijn Studiezaal (inloggen)
776 Polder 'Het Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura'
776
Polder 'Het Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura'
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Beperkingen aan het gebruik
Andere toegangen
Aanvraaginstructie
Citeerinstructie
laatste wijziging 05-02-2024
2.313 beschreven archiefstukken
19 gedigitaliseerd
totaal 88 bestanden
Inleiding
1. Bedijking
2. Bemaling en afwatering
776 Polder 'Het Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura'
Inleiding
2.
Bemaling en afwatering
laatste wijziging 24-08-2021
Bij de bedijking van het Oudeland van Strijen na 1436 werd gelijktijdig de gehele Keen binnen de polder bekaad. Deze ging dienen als hoofdwatergang en boezem en werd in Strijen met een sluis verbonden met de Meeren.
Deze Meeren moet volgens overlevering een brede rivier zijn geweest, nog breder dan het Hollands Diep. Na de bekading van Oud-Bonaventura werd ook deze polder uitgewaterd op de Meeren. Deze uitwatering werd verzekerd door Maximiliaan en Maria van Oostenrijk bij octrooi van 1481. *
In dit octrooi wordt tevens bevestigd het vermoeden dat de ingelanden van het Oudeland van Strijen min of meer grote belangen hadden in Oud-Bonaventura, daar deze verzekering van uitwatering juist aan hun was gericht.
Deze Meeren moet volgens overlevering een brede rivier zijn geweest, nog breder dan het Hollands Diep. Na de bekading van Oud-Bonaventura werd ook deze polder uitgewaterd op de Meeren. Deze uitwatering werd verzekerd door Maximiliaan en Maria van Oostenrijk bij octrooi van 1481. *
In dit octrooi wordt tevens bevestigd het vermoeden dat de ingelanden van het Oudeland van Strijen min of meer grote belangen hadden in Oud-Bonaventura, daar deze verzekering van uitwatering juist aan hun was gericht.
De voorbereiding van de bedijking van Nieuw-Bonaventura vergde het maken van een overeenkomst met de polders en de eigenaren van de nieuw te bedijken landen.
In deze overeenkomst werd geregeld dat het Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura "ten eeuwigen dage hun waterloozing zouden behouden door de nieuw bedijkte landen" en dat de nieuwe polder op hun kosten een nieuwe haven zouden maken, doch dat het onderhoud voor gemeenschappelijke rekening zou geschieden. De polder Oudeland was echter gehouden de haven als een goede doorvaartmogelijkheid te onderhouden. *
In deze overeenkomst werd geregeld dat het Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura "ten eeuwigen dage hun waterloozing zouden behouden door de nieuw bedijkte landen" en dat de nieuwe polder op hun kosten een nieuwe haven zouden maken, doch dat het onderhoud voor gemeenschappelijke rekening zou geschieden. De polder Oudeland was echter gehouden de haven als een goede doorvaartmogelijkheid te onderhouden. *
Tijdens de bedijking van de Strijensche polder is voor gemeenschappelijke rekening van onder andere de polders het Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura een uitwatering gegraven, genaamd het Strijensche Sas. * Het maken van een sluis in het Sas werd in 1647 gerealiseerd.
De bemaling van de polders geschiedde met behulp van voor het Oudeland van Strijen in eerste instantie 3 molens en voor Oud-Bonaventura 1 molen.
In 1632 werden er twee nieuwe molens voor het Oudeland bijgebouwd. * Deze molens, de Walewegse- en de Bovenmolen waren bekend als twee hoogmalende molens. Het zuidelijk gedeelte van de Keen kon afgesloten worden en dienst doen als bovenboezem.
De Walewegsemolen brandde op 13 januari 1818 geheel af en werd niet meer opgebouwd.
De Walewegsemolen brandde op 13 januari 1818 geheel af en werd niet meer opgebouwd.
Zoals meer bij de polders binnen de Hoeksche Waard het geval was, besloten de besturen van de toen nog beide afzonderlijke polders voor hun bemaling gezamenlijk een stoomgemaal te stichten.
Met dit besluit was in feite een eerste aanzet gegeven tot het samengaan van de beide polders, zij het met een tussenstap en wel door het vormen van een bestuur van de gemeenschappelijke belangen van de beide polders.
In 1879 werd aanbesteding gedaan tot het stichten van twee stoomgemalen, te weten stoomgemaal A als bovengemaal dus aan de zuidkant van de Keen en stoomgemaal B als benedengemaal aan de noordkant van de Keen. In 1936 werd het gemaal "Overwater" aan de Waleweg gesticht en dit gemaal heeft de taak van de andere bemalingswerktuigen overgenomen en loost af via de Strijensche Haven op het Hollands Diep.
In 1879 werd aanbesteding gedaan tot het stichten van twee stoomgemalen, te weten stoomgemaal A als bovengemaal dus aan de zuidkant van de Keen en stoomgemaal B als benedengemaal aan de noordkant van de Keen. In 1936 werd het gemaal "Overwater" aan de Waleweg gesticht en dit gemaal heeft de taak van de andere bemalingswerktuigen overgenomen en loost af via de Strijensche Haven op het Hollands Diep.
Er is reeds iets verhaald over de samenwerking met betrekking tot de bemaling van beide polders, alsmede met betrekking tot het vormen van een bestuur tot behartiging van de gemeenschappelijke belangen van de beide polders. Dit leidde per 1917 tot het samengaan van beide polders tot de polder Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura. Bij deze vorm van concentratie bleek dat de polder Oud-Bonaventura in een duidelijk betere financiële positie verkeerde dan het Oudeland van Strijen. Bij de inbreng in de nieuwe polder is hiermede dan ook rekening gehouden.
3. Bestuur
4. Archief en inventarisatie
laatste wijziging 05-02-2024
2.313 beschreven archiefstukken
19 gedigitaliseerd
totaal 88 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 05-02-2024
2.313 beschreven archiefstukken
19 gedigitaliseerd
totaal 88 bestanden
Kenmerken
Datering:
1436 - 1974
Auteur:
G. Timmerman (2000)
Licentie:
Creative Commons (CC BY-SA 4.0)
Titel inventaris:
Polder 'Het Oudeland van Strijen en Oud-Bonaventura'
Categorie:
laatste wijziging 05-02-2024
2.313 beschreven archiefstukken
19 gedigitaliseerd
totaal 88 bestanden