De burgemeester van Papendrecht nam in 1938 het besluit een organisatie in het leven te roepen voor de bescherming van de inwoners tegen de gevolgen van aanvallen vanuit de lucht: de Luchtbeschermingsdienst.
De Luchtbeschermingsdienst was fijnmazig georganiseerd en voorzien van gedetailleerde instructies. De dienst bestond uit: een hoofd, plaatsvervangend hoofd, hoofden van de hulpdiensten, en vrijwilligers uit de bevolking, al of niet georganiseerd in ploegen met ploegleiders. De burgemeester was als plaatselijke luchtbeschermingsleider eindverantwoordelijk functionaris in dit verband.
Voor de bescherming tegen luchtaanvallen was de gemeente verdeeld in een oostelijk, westelijk en middenvak, met elk een eigen vakcommandant. Buiten de bovenvermelde hulpdiensten waren de (Vrijwillige) Brandweer en de Politie, versterkt met de Burgerwacht, verplicht deel te nemen aan de hulpverlening.
De commandopost, het bureau van het hoofd van de Luchtbeschermingsdienst, was gevestigd Westeind 47; die van de vakcommandanten in respectievelijk een gymnastieklokaal, kantoorruimten van een scheepswerf aan de Hogedijk en het raadhuis aan de Veerdam.
Ter bescherming van de inwoners werden diverse maatregelen getroffen, zoals het inrichten van openbare schuilplaatsen, benutten van telefoonverbindingen c.q. radiodistributie en sirenes, bemannen van uitkijk- en luisterposten, zo nodig verduisteren van woningen en gebouwen, geven van aanwijzingen voor zelfbescherming aan de gezinnen en eventueel evacueren van inwoners. Zo nodig werd met de landmacht samengewerkt of haar hulp ingeroepen.