Mijn Studiezaal (inloggen)
786 Polder 'Wieldrecht'
786
Polder 'Wieldrecht'
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Beperkingen aan het gebruik
Andere toegangen
Aanvraaginstructie
Citeerinstructie
laatste wijziging 05-02-2024
1.352 beschreven archiefstukken
Inleiding
VVILDRECHT MACH VVAETER BECLAGEN
N.B.Een nagelaten tijdrijm uit de periode na de Sint Elisabetsvloed waarbij de romeinse cijfers opgeteld het jaartal 1421 weergeven.
N.B.Een nagelaten tijdrijm uit de periode na de Sint Elisabetsvloed waarbij de romeinse cijfers opgeteld het jaartal 1421 weergeven.
Hoewel de gevolgen van de vloed van 18/19 november 1421 een catastrofaal karakter hadden, waren de gevolgen op zich niet geheel verrassend. Bij eerdere stormvloeden in 1374, 1376, 1379 en 1396 waren er ook al dijkdoorbraken in de Waard geweest. De Hoekse en Kabeljauwse twisten waren de oorzaak van het feit dat gelden voor dijkonderhoud, laat staan voor verbetering, niet vrij werden en of konden worden gemaakt. Daarnaast werd het een gewoonte om zonder toestemming van hogerhand allerlei putten vlak langs de dijken te graven en binnendijken te ontgraven.
Overlevering leert dat met name het uitblijven van herdijkingen na de vloed tot gevolg had dat de golven vrij spel hadden en het veengebied ten westen en ten zuiden van de Waard tot één grote watermassa werd gevormd. Er ontstond een meerengebied tussen Dordrecht en de hoge gronden van Brabant. Dordrecht had steeds na de vorige overstromingen het voortouw genomen met betrekking tot herbedijkingen dacht ook nu waren twisten, oproeren en belegeringen de oorzaak van het feit dat de stad geen kracht meer had op de zaak nog eens aan te pakken. In november 1424 bracht een stormvloed in feite aan dit gebied de genadeslag toe. *
1. Bedijking
786 Polder 'Wieldrecht'
Inleiding
1.
Bedijking
laatste wijziging 07-01-2019
In 1652 ontstond er een plan om bij de indijking van deze polder ook de gronden van de Grafelijkheid van Holland tot aan de Kil te betrekken. Dit bleek echter door weigering van de Grafelijkheid onuitvoerbaar. Men vond de betreffende gorzen die aan de zuidkant van de Zuidpolder grensden nog niet rijp genoeg.
Intussen sloten de stadsbestuurders van Dordrecht en de ambachtsheren van Dubbeldam en de Mijl in 1655 een overeenkomst, waarbij de stad toestemming kreeg om een kanaal te graven vanaf de oliemolen op de dijk van de Mijl en Dubbeldam opgaande door de gorzen tot in de Kil over de haven van 's-Gravendeel, waarbij de kruin, de loop en de bermen van de dijken komen aan de stad Dordrecht en het bedijken van de gorzen aan de voornoemde ambachtsheren.
Dit kanaal (de nieuwe vaart) is het huidige Mallegat. *
Intussen sloten de stadsbestuurders van Dordrecht en de ambachtsheren van Dubbeldam en de Mijl in 1655 een overeenkomst, waarbij de stad toestemming kreeg om een kanaal te graven vanaf de oliemolen op de dijk van de Mijl en Dubbeldam opgaande door de gorzen tot in de Kil over de haven van 's-Gravendeel, waarbij de kruin, de loop en de bermen van de dijken komen aan de stad Dordrecht en het bedijken van de gorzen aan de voornoemde ambachtsheren.
Dit kanaal (de nieuwe vaart) is het huidige Mallegat. *
Na de realisering van deze werken kregen de indijkingsplannen voor Wieldrecht een vastere vorm. Op 8 maart 1659 werd tussen de Raden en Meesters van de Domeinen van de Staten van Holland en Westfriesland en de ambachtsheren van Dubbeldam en de Mijl een overeenkomst gesloten tot het bedijken van de gorzen gelegen ten oosten van de Kil en de nieuw gegraven vaart (Mallegat), bezuiden de Zuidpolder van Dubbeldam, ten westen van de Alloysenpolder en ten noorden van de Oudendijk. *
Van de besteding en de uitvoering van werken is het "Dijckboeck" in het archief aanwezig. *
De bedijking kwam in de zomer van 1660 gereed. *
Van de besteding en de uitvoering van werken is het "Dijckboeck" in het archief aanwezig. *
De bedijking kwam in de zomer van 1660 gereed. *
Bij het octrooi tot het bedijken van deze gorzen werd een vrijdom van de verpondingen van de impost op de bezaaide landen verleend, evenals op de hoornbeesten en oorgelden, de 4e penning van de eerste en tweede aliëntatie van de impost op de kleine bieren, wijnen en zware bieren, die op het werk der dijkage gedronken worden. *
Op 5 december 1665 werd de polder (opnieuw) geteisterd door een stormvloed. Men verkreeg van de Staten van Holland en Westfriesland toestemming om aardhaling te mogen doen uit de naastgelegen gronden tegen een vergoeding daarvan aan de eigenaren, en de schade te herstellen.
Van dezer herstellingen is door de penningmeester Johan de Vallee een afzonderlijke rekening opgemaakt in 1666. *
Van dezer herstellingen is door de penningmeester Johan de Vallee een afzonderlijke rekening opgemaakt in 1666. *
Met betrekking tot het regime betreffende het dijkbeheer valt op dat in de periode 1686 tot 1694 veelvuldig ontheffing werd verleend aan de eigenaren van de panden en gronden gelegen langs de Nieuwe Vaart, de dijken te verhogen en te bezanden, en als tegenprestatie deze stukken dan onder de keur van de polder vallen naast een te betalen recognitie van zes gulden per jaar. *
Naast het dragen van de kosten van het dijkbeheer van het eigen gebied, was men natuurlijk ook met een oogmerk van "eigen voordeel en veiligheid", bereid mergen mergens gewijs bij te dragen in de kosten van het verhogen van de Schenkeldijk van de Bovenpolder in 1716. *
Na slechts 2 jaren kwam het bestuur van de polder Wieldrecht met die van de Vierpolders overeen dat deze Schenkeldijk door Wieldrecht in beheer en onderhoud genomen zal worden tegen een betaling van fl. 12.000,--. De sluis bleef in beheer en onderhoud bij de Bovenpolder. *
Na slechts 2 jaren kwam het bestuur van de polder Wieldrecht met die van de Vierpolders overeen dat deze Schenkeldijk door Wieldrecht in beheer en onderhoud genomen zal worden tegen een betaling van fl. 12.000,--. De sluis bleef in beheer en onderhoud bij de Bovenpolder. *
In 1787 werd tussen het bestuur van de polder en de rentmeester van de Prins van Oranje en Nassau een overeenkomst gesloten tot het leggen van een kade van de te bedijken Louisapolder en de kade aan te sluiten aan de Buitendijk. Tevens werd het beheer van de uitwateringssluis hierbij geregeld. Deze werd door Wieldrecht in beheer en onderhoud genomen op kosten van de te bedijken Louisapolder. *
2. Bestuursinrichting
3. Bemaling
4. Havenbeheer
5. Wegenbeheer
6. Wapen
7. Archief en inventarisatie
laatste wijziging 05-02-2024
1.352 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 05-02-2024
1.352 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1655 - 1968
Auteur:
G. Timmerman (2000)
Licentie:
Creative Commons (CC BY-SA 4.0)
Titel inventaris:
Polder 'Wieldrecht'
Categorie:
laatste wijziging 05-02-2024
1.352 beschreven archiefstukken